1 Kasım 2009 Pazar

ters lale

edirne, selimiye camii...
müezzinler mahfelinin kuzey doğu yönünde, köşedeki mermer ayağında...
camiinin çinilerinde kullanılan yüz bir farklı lale motifinden bir tanesi.

rivayet: selimiye camii'nin yapılacağı yere karar vermek için edirne' ye gelen mimar sinan, lale bahçeleriyle kaplı bir tepeyi uygun bulur ve bahçelerini satmaları için biri dışında diğer bahçe sahipleriyle antlaşmaya varılır. nihayet son kalan bahçenin sahibi yaşlı kadın da yapılacak camide lale bahçelerini hatırlatacak semboller olması koşuluyla bahçesini satmayı kabul eder. bunun üzerine mimar sinan da bu olayın anısının yaşaması için lale motifini ters işletir.
daha sonra 'ters lale' figürü ile hoşnutsuzluk ifade etmek bir geleneğe dönüşür.
eski harflerle yazılmış 'lale' kelimesi tersten okunduğunda osmanlı imparatorluğunun kutsal işaretlerinden 'hilal' okunur. ki bütün anlatılanlar yalan dahi olsa iyi bir sebeptir.

benim hikayem: yaptığı eserin kusursuzluğundan bir an bile şüpheye düşmeyen mimar sinan, eserine nazar değmesinden endişe ederek camiye girildiğinde kolayca görünen mermer ayağa bir 'ters lale' motifi işler. ki görenler, "bir laleyi bile doğru yapamamışlar," desin, eserine nazar değmesin diye.

nihayet: "sağ avcumun içinde ters bir lale, kusursuzluğuyla kem nazarları çağıran selimiye'nin mazisinde ters huylu bir kadın olmasam da."*


*: nazan bekiroğlu, yitik lale

Hiç yorum yok: